Theo nội dung công bố của BTC cuộc thi Olympic tin học toàn quốc, NukeViet là nội dung thi Olympic tin học 2020 - Hạng mục phần mềm nguồn mở. Cụ thể như sau:
Thư viện nguồn mở
Thư viện nguồn mở chính
- NukeViet CMS: Hệ quản trị nội dung (Content Management System - CMS) xây dựng dựa trên nền tảng phần mềm nguồn mở NukeViet - một phần mềm nguồn mở thế hệ mới do người Việt phát triển. NukeViet CMS cho phép bạn xây dựng và quản lý các website một cách dễ dàng. NukeViet đã được trao giải Nhân tài đất Việt 2011, được Bộ GD&ĐT khuyên dùng trong thông tư số 08/2010/TT-BGDĐT, được Bộ TT&TT Quy định ưu tiên sử dụng trong cơ quan, tổ chức nhà nước tại thông tư 20/2014/TT-BTTTT. [1]
- Apache: Là chương trình máy chủ HTTP - một chương trình dành cho máy chủ đối thoại qua giao thức HTTP. Apache là phần mềm phổ biến nhất để vận hành website bằng NukeViet. [2]
- PHP: Ngôn ngữ lập trình kịch bản hay một loại mã lệnh chủ yếu được dùng để phát triển các ứng dụng viết cho máy chủ, mã nguồn mở, dùng cho mục đích tổng quát. PHP rất thích hợp với web và có thể dễ dàng nhúng vào trang HTML. [3]
- MySQL: Hệ quản trị cơ sở dữ liệu tự do nguồn mở phổ biến nhất thế giới và được các nhà phát triển rất ưa chuộng trong quá trình phát triển ứng dụng. [4]
- HTML: Ngôn ngữ đánh dấu được thiết kế ra để tạo nên các trang web trên World Wide Web. Cùng với CSS và JavaScript, HTML là một trong những ngôn ngữ quan trọng trong lĩnh vực thiết kế website. [5]
- Git: là công cụ quản lý mã nguồn được sử dụng rất nhiều tại các dự án mã nguồn mở trên thế giới. Sinh viên cần thiết phải tìm hiểu Git và sử dụng git để nộp kết quả bài thi thông qua git diff và đẩy pull request lên tới kho mã nguồn của BTC. GitHub là một dịch vụ cung cấp kho lưu trữ mã nguồn Git dựa trên nền web cho các dự án phát triển phần mềm. Đề thi sẽ yêu cầu thao tác với mã nguồn được lưu trữ trên GitHub. [6]
Các đội tuyển sẽ nghiên cứu cách sử dụng và lập trình bằng các thư viện trên, nhằm mục tiêu có thể cài đặt, sử dụng NukeViet, lập trình giao diện, module trên NukeViet, thao tác với mã nguồn NukeViet đặt trên Github.
Thư viện hỗ trợ
- Eclipse IDE for PHP Developers: Là phần mềm hỗ trợ để lập trình NukeViet được các lập trình viên NukeViet khuyến khích sử dụng nhất. [7]
- XAMPP: Phần mềm tích hợp Apache + MySQL + PHP. Cài đặt phần mềm này, người sử dụng hoặc lập trình viên sẽ có ngay môi trường đầy đủ trên máy tính cá nhân để vận hành NukeViet. [8]
- phpMyAdmin: Công cụ được viết trên PHP để thao tác trực quan với cơ sở dữ liệu MySQL ngay trên trình duyệt web. Nó có thể thực hiện nhiều tác vụ như tạo, sửa đổi hoặc xóa bỏ cơ sở dữ liệu, bảng, các trường hoặc bản ghi; thực hiện báo cáo SQL; hoặc quản lý người dùng và cấp phép. phpMyAdmin được tích hợp sẵn trong XAMPP. [9]
- Bootstrap: Là một framework bao gồm các HTML, CSS và JavaScript template dùng để phát triển website chuẩn responsive. [10]
- jQuery: Là thư viện được viết từ JavaScript, jQuery giúp xây dựng các chức năng bằng Javascript dễ dàng, nhanh và giàu tính năng hơn. [11]
Các nội dung thi và thời gian làm bài
Nội dung thi “Phần mềm nguồn mở” (viết tắt PMNM) sẽ có 2 phần:
Phần thi phụ
- Diễn ra từ thời điểm công đội thi đăng ký cho tới 0h của ngày thi diễn ra phần thi chính.
- Phần thi phụ không bắt buộc các đội phải tham gia. Các đội đăng ký thi OLP xong muốn tham gia phần thi phụ sẽ phải gửi email tới [email protected] để thông báo sẽ tham gia phần thi phụ. BTC sẽ xác nhận trong vòng 24h và cử người hỗ trợ đội thi trong suốt quá trình đội thi tham gia phần thi phụ.
Phần thi chính
Thời gian cho phần thi chính là 06 (sáu) tiếng, từ 08h00 sáng tới 14h00 trong ngày thi. Sau đó các đội cần trình bày sản phẩm từ 14h00 tới 15h00.
Nội dung đề thi cho phần thi chính bao gồm:
- Cài đặt, lập trình giao diện hoặc module trong vòng 6 tiếng tại nơi thi (theo phong cách Hackathon [13]). Yêu cầu về lập trình giao diện hoặc module sẽ được Ban Tổ Chức công bố trước khi thí sinh vào phòng thi.
- Mô tả, trình diễn kết quả trước Ban Tổ Chức.
Những điểm thí sinh cần lưu ý trong cuộc thi OLP FOSS 2021
Chỉ dẫn chung
Cuộc thi OLP FOSS 2021 có những điểm quan trọng thí sinh cần lưu ý như sau:
- Tương tự mô hình Hackathon của những năm gần đây, đề thi năm nay tiếp tục sử dụng thư viện nguồn mở của Việt Nam là NukeViet để giải quyết một số bài toán/ vấn đề nhất định cho nó. Cách thức chấm điểm tương tự như năm 2020: Trong toàn bộ thời gian thi, thí sinh không chỉ tập trung giải một bài toán duy nhất do Ban Tổ Chức (BTC) công bố trước khi thi; Kết quả thi không chỉ căn cứ vào đáp án của bài thi, mà BTC sẽ có thang điểm chấm cho toàn bộ quá trình thí sinh tham gia lập trình, từ kỹ năng code, kỹ năng sử dụng các công cụ làm việc nguồn mở, kỹ năng làm việc nhóm… cuối cùng mới là sản phẩm.
- Thí sinh sẽ phải trình diễn kết quả thi vào cuối buổi thi trong thời gian 5 phút.
- Thí sinh sẽ phải làm quen với kỹ năng lập trình PHP & MySQL trên nền phần mềm nguồn mở NukeViet thông qua các phần thi phụ trước đó. Mặc dù phần thi phụ không ảnh hưởng đến kết quả của phần thi chính nhưng theo kinh nghiệm của BTC với cuộc thi năm trước thì các đội thi phụ có kết quả thi tốt thường sẽ làm tốt bài thi trong phần thi chính.
Về hướng ra đề thi cho phần thi chính
- Bài thi tập trung vào việc chỉnh sửa hoặc lập trình mới giao diện, module trên NukeViet.
- Thí sinh sẽ cần phải lấy mã nguồn, chỉnh sửa và đưa bài thi lên Github.
- Đề bài sẽ được công bố ngay trước khi thi.
Về số lượng sinh viên tham gia & các thông tin khác
- Ban tổ chức không hạn chế số lượng đội sinh viên tham gia cuộc thi OLP FOSS 2021.
- Tuy nhiên, mỗi đội sinh viên có số sinh viên tham gia tối đa là 03 (ba) người.
- Ban tổ chức sẽ không cung cấp máy tính. Sinh viên cần mang và sử dụng laptop cá nhân.
- Sinh viên được khuyến khích tương tác cùng cộng đồng nguồn mở NukeViet (diễn đàn, group Facebook, cộng đồng lập trình NukeViet trên github...) để chuẩn bị kiến thức trước khi thi.
Về môi trường phát triển
A. Laptop: Khuyến khích cấu hình laptop như bên dưới hoặc tương đương.
- Tốc độ CPU 1.5 Ghz hoặc nhanh hơn.
- RAM 1GB hoặc nhiều hơn.
- Ổ cứng còn trống 3Gb hoặc nhiều hơn.
- Internet connection (LAN hoặc Wireless).
B. Môi trường phát triển:
- Trong phần thi chính, thí sinh cần Ubuntu, CentOS, Fedora hoặc các hệ điều hành nguồn mở khác. Không lập trình trên hệ điều hành nguồn đóng như Windows. Nếu vi phạm cá nhân/đội thi sẽ không được công nhận kết quả thi.
- Phần thi phụ trước đó: BTC không quy định môi trường phát triển.
C. Nộp bài thi:
- Trong toàn bộ quá trình làm bài của phần thi chính, tất cả các thí sinh của các đội thi cần share màn hình và có thể được yêu cầu share camera chính/ khu vực thi (nếu đội thi thi tập trung)
- Toàn bộ bài thi được chấm trên kho công khai trên github.
Tiêu chí đánh giá
Một số tiêu chí đánh giá kết quả cuộc thi là:
- Thao tác thành thạo với mã nguồn trên Github và làm việc cộng tác tốt trên git.
- Phong cách lập trình rõ ràng, ghi chú đầy đủ trong code. Lập trình đúng chuẩn PSR-12 [12] là một lợi thế.
- Sử dụng được các framework có sẵn & các thư viện nguồn mở (tương thích giấy phép) là một lợi thế.
- Độ hoàn thiện, đẹp mắt, sáng tạo của sản phẩm.
Gợi ý
- Để thực hiện tốt bài thi, thí sinh cần tìm hiểu cách cài đặt, sử dụng và lập trình giao diện, module NukeViet. Kiến thức nền tảng mà thí sinh cần có là PHP+MySQL.
- Vì quá trình thi hoàn toàn trên github cho nên các thí sinh cần làm quen và thành thạo việc sử dụng Github cũng như các kỹ năng làm việc cộng tác trên git.
- Các tài liệu cần thiết thí sinh xem tại mục “Các cộng đồng nguồn mở và tài liệu hỗ trợ cho cuộc thi” ở cuối file.
Giải thưởng
Giải thưởng phần thi chính
- Giải chính thức gồm giải nhất (một đội duy nhất).
- Về giải nhì và giải ba: Hội đồng giám khảo sẽ căn cứ vào chất lượng các bài thi để đề nghị số lượng giải thưởng nhì và ba.
Giải thưởng phần thi phụ
BTC sẽ căn cứ vào quá trình thi sẽ có các giải phụ như:
- Giải vì cộng đồng nguồn mở: Dành cho đội thi đã công bố nhiều sản phẩm miễn phí nhất lên kho mã nguồn NukeViet (NukeViet Store) [14] & và được nhiều người tải về nhất trước ngày thi OLP 2021.
- Giải nhà phát triển nguồn mở tiềm năng: Dành cho đội thi có nhiều commit nhất lên kho code chính thức của NukeViet [15] trước ngày thi OLP 2021.
- … và một số giải phụ khác. Tất cả các giải phụ sẽ do Cộng đồng NukeViet/ Câu lạc bộ phần mềm tự do nguồn mở Việt Nam (VFOSSA) trao giải và cấp chứng nhận.
Các kênh hỗ trợ khác
Cộng đồng NukeViet
● NukeViet's Facebook Group: https://www.facebook.com/groups/nukeviet
Tài liệu hỗ trợ cho cuộc thi
Link tham khảo
[1] NukeViet CMS: https://nukeviet.vn/
[2] Apache: https://httpd.apache.org/
[3] PHP: https://www.php.net/, https://www.w3schools.com/php/DEFAULT.asp
[4] MySQL: https://www.mysql.com/, https://www.mysqltutorial.org/
[5] HTML: https://developer.mozilla.org/vi/docs/Web/HTML
[6] Git: https://git-scm.com/, https://github.com/
[7] Eclipse IDE for PHP Developers: https://www.eclipse.org/downloads/packages/release/2021-12/r/eclipse-ide-php-developers
[8] XAMPP: https://www.apachefriends.org/index.html
[9] phpMyAdmin: https://www.phpmyadmin.net/
[10] Bootstrap: https://getbootstrap.com/docs/3.4/
[11] JQuery: https://jquery.com/, https://learn.jquery.com/
[12] PSR-12: https://www.php-fig.org/psr/psr-12/
[13] Hackathon là gì: https://en.wikipedia.org/wiki/Hackathon
[14]: NukeViet Store: https://nukeviet.vn/vi/store/
[15: Kho code NukeViet trên github: http://code.NukeViet.vn, https://github.com/nukeviet/nukeviet